Allah’ın, her şeye gücü yetmesi, kudretli oluşu.
Kadîr
«O’nun Şânı Ne Yücedir.» «Şânı Yüce Allah» «Yüceler Yücesi» anlamlarındadır.
Allah’ın ismi anıldığında söylenir.
Celle Celâlühü (c.c.)
“Selam, esenlik onun üzerine olsun.” anlamındadır. Peygamberlerin ismi
anıldığında söylenir.
Aleyhis-Selam (a.s.)
Bütün canlılara şefkat gösteren, inanan inanmayan herkese
merhamet eden, her türlü nimeti sürekli veren
Rahmân
Bütün varlıklara karşılıksız rızık veren, yarattıklarını koruyan,
ahirette ise sadece Mûmin kullarına şefkat edecek olan demektir.
Rahîm
Allah’ın tek olduğuna inanma, sadece Allah’a ibadet etme. İslam tevhit dinidir.
Tevhit
Allah’ın Güzel İsimleri. Rahîm, Rahmân, Kâdir gibi.
Esmâü’l-Hüsnâ
Allah’ın her şeyi görmesidir.
Basîr
Allah’ın, her şeyi işitmesidir.
Semî
dinkulturuahlakbilgisi.com
KAVRAMLAR
Allah (c.c.) Vardır ve Birdir
“Eğer yerde ve gökte Allah’tan başka ilahlar bulunsaydı, ikisinin de kesinlikle düzeni bozulurdu…”
(Enbiyâ, 22)
Kullandığımız basit bir araç gereçten, bir sanat eserine kadar her şey birilerinin çalışmasıyla ortaya
çıkmıştır. Evrendeki varlıklar üzerinde sağlıklı bir şekilde düşündüğümüzde hiçbir şeyin tesadüfen
var olamayacağını anlarız. Öyleyse, evreni, uzayı, bütün canlıları da yaratan bir varlık olmalı. Biz bu
varlığın “Allah” olduğunu biliyoruz ve Ona inanıyoruz.
Allah bir ve tektir. Allah bir ve tek olmasaydı hem hayatımızda hem de evrenin işleyişinde
düzensizlikler ortaya çıkardı. Varlıklar arasında görülen uyum ve düzen ancak tüm bunları
yaratanın bir ve tek olması ile gerçekleşir. Allah’ın tek olmasına «Tevhit» denir.
dinkulturuahlakbilgisi.com
“De ki: O, Allah birdir. Allah sameddir (hiçbir şeye muhtaç değildir). O doğurmamış ve doğmamıştır.
Onun hiçbir dengi yoktur.” (İhlâs, 1-4)
Allah, hiçbir varlığa benzemez. Her şeyi O yaratmıştır. «İhlas suresinde» «Tevhide» yani Allah’ın tek oluşuna,
Onun eşi ve benzeri olmadığına, anne ve babası bulunmadığına, çocuğu olmadığına vurgu yapılmıştır.
«Kelime-i Şahadet» ve «Kelime-i Tevhit» ile «Lâ ilahe illallah» diyerek «Allah’tan başka
ilah olmadığına» iman ettiğimizi söyleriz. Bu, İslâm’ın da ilk şartıdır. Günde beş defa
ezanın sonunda «Allah’ın bir ve tek olduğu, Ondan başka ilah olmadığı» gerçeği
minarelerden yüksek sesle ilan edilmektedir.
• Göklerin ve yerin yaratılması, • Gece ve gündüzün peş peşe gelmesi,
• Gemilerin denizlerde yüzmesi, • Yağmurla kupkuru toprağın canlanması,
• Çeşit çeşit canlının yeryüzünde dolaşması, • Rüzgarların ve bulutların hareket etmesi,
Düşünen ve araştıran bir toplum için Yüce Allah’ın varlığının delillerindendir. (Bakara, 164)
Allah (c.c.) Yaradandır
“Andolsun, insanı biz yarattık…” (Kâf, 16)
“Gökleri ve yeri yerli yerince yarattı. Sizi şekillendirdi ve şeklinizi de güzel yaptı...” (Teğabun, 3)
dinkulturuahlakbilgisi.com
“Allah her şeyin yaratıcısıdır ve her şeyi koruyup yöneten de O’dur.” (Zümer, 62)
“O, yeryüzünde olanların hepsini sizin için yaratan, sonra göğe yönelip onları yedi gök
halinde düzenleyendir…” (Bakara, 29)
“O, yaratıp şekillendiren, ahenk veren ve düzene koyandır.” (A’lâ, 2-3)
“O, gökleri ve yeri örneksiz yaratandır. Bir işe hükmetti mi ona sadece ‘ol’ der,
o da hemen oluverir.” (İsrâ, 110)
Kainattı ve içindekileri düşündüğümüzde bütün bunlar nasıl ortaya çıkmıştır. Bir tesadüfün
sonucunda, kendiliğinden mi? Birisi kalemin, defterin, telefonun kendiliğinden ortaya çıktığını
söylese inanır mısınız? Elbette inanmazsınız. Öyleyse hassas dengeler üzerine kurulmuş kainatın,
mükemmel özelliklerle donatılmış insanın ve daha nicesinin de kendiliğinden oluşması akla ve
mantığa uymamaktadır. Bizim inancımıza göre bütün bunları bir yaratan vardır ve o Allah’tır.
İnsanı yaratan, insanın hayatını sürdürmesi için dünyayı yaşamaya elverişli şekilde düzenleyen Allah’tır.
«Ektiğiniz tohumu düşündünüz mü? Onu siz mi bitiriyorsunuz yoksa biz miyiz bitiren?
Dileseydik onu kuru bir çöpe çevirirdik de şaşırır kalırdınız.
İçtiğiniz suyu düşündünüz mü? Onu buluttan siz mi indirdiniz yoksa biz miyiz indiren?
Dileseydik onu tuzlu yapardık. Şükretmeniz gerekmez mi?
Tutuşturmakta olduğunuz ateşi düşündünüz mü? Onun ağacını siz mi yarattınız yoksa
yaratan biz miyiz?» (Vâkıa suresi, 63-72.
Allah (c.c.) Rahmân ve Rahimdir
“Sizin ilahınız bir tek ilahtır. Ondan başka ilah yoktur. O, Rahman’dır, Rahîm’dir.” (Bakara, 163)
“Hamd, âlemlerin Rabb’i, Rahman ve Rahîm olan Allah’a mahsustur.” (Fâtiha , 2-3)
“Bismillâhirrahmânirrahîm” “Rahman ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.”
anlamına gelir. Yemeğe başlarken, eve girerken, arabaya binerken, yatarken,
kalkarken vb. bütün işlerimize besmele çekerek başlarız. Böylece Rabb’imizin
rahmetine, merhametine sığınırız. Ondan, bize yardım etmesini dileriz.
dinkulturuahlakbilgisi.com
«Allah’ın Güzel İsimleri» demektir. Rahmân ve Rahim, Allah’ın isimlerindendir.
Esmâ’ül Hüsna
Bütün canlılara şefkat gösteren, inanan inanmayan herkese
merhamet eden, her türlü nimeti sürekli veren
Rahmân
Bütün varlıklara karşılıksız rızık veren, yarattıklarını koruyan,
ahirette ise sadece Mûmin kullarına şefkat edecek olan demektir.
Rahîm
Allah, Rahman ve Rahîm isimlerinin gereği olarak kullarına merhametle muamele eder.
Onları hemen cezalandırmaz. Hata yapıp da hatasından dönen kullarını bağışlar. İçtenlikle
tövbe edip kendisine yönelen ve af dileyen kullarını affeder.
“…Allah tövbeleri çok kabul edendir, çok merhamet edendir.” (Nisâ, 16)
Kaybettiği çocuğunu bulunca ona sımsıkı sarılan bir annenin bu durumunu gören Peygamberimiz
(s.a.v.), yanındakilere sordu: “Bu kadın kendi çocuğunu ateşe atar mı?” Sahabe “Asla, atmaz.”
dediler. Bunun üzerine Hz. Muhammed (s.a.v.), “Allah’ın kullarına karşı bu kadından
daha merhametli olduğunu” söyledi.
Allah (c.c.) Görür ve İşitir
“…Rabb’im yerdeki ve gökteki her sözü bilir. O, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir.” (Enbiyâ, 4)
İnsanın görmesi, işitmesi ve bilmesi sınırlıdır. Örneğin, insan, belirli frekans
aralığındaki sesleri işitebilir. Normal gözle belirli uzaklıktaki nesneleri görebilir.
İnsan, daha iyi görmek, duymak için çeşitli aletlere ihtiyaç duyar. İnsanın bilgisi de
sınırlıdır. Allah ise her şeyi görür, işitir ve bilir.
“… Şüphesiz Allah her şeyi işitendir…” (Nisâ, 58)
“… Allah, onların yapmakta olduklarını eksiksiz görür.” (Bakara, 96)
“…Nerede olsanız o sizinle beraberdir. Allah yaptıklarınızı görür.” (Hadîd, 4)
Basîr : «Allah’ın, her şeyi gördüğünü belirten sıfatıdır.» Hiçbir şey Allah’tan gizli kalmaz. Kimse görmeden
kötü bir şey yapmayı düşünen birisi bilmelidir ki Allah onu görmektedir.
Semî : «Allah’ın her şeyi işitmesidir.» Allah konuşmadan aklımızdan geçirdiğimiz şeyleri de bilir. İnsanların
arkasında onların hoşuna gitmeyecek konuşmalarımızı unutmayalım ki Allah duymaktadır.
İlim: «Allah’ın her şeyi bilmesidir.» Allah’ın bilgisi dışında hiçbir şey gerçekleşmez. Onun bilgisi sınırsızdır.
Bunu sınırlı bilgiye sahip biz insanların anlaması mümkün değildir.
SEMÎ
BASÎR
İLİM
“…O, karada ve denizde ne varsa bilir. Onun ilmi dışında bir yaprak bile düşmez. O, yerin karanlıkları
içindeki tek bir taneyi dahi bilir…” (En’âm, 59)
«O, öyle Allah’tır ki ondan başka ilah yoktur. Görülmeyeni ve görüleni bilendir…» (Haşr, 22)
dinkulturuahlakbilgisi.com
Allah’ın (c.c.) Her Şeye Gücü Yeter
Sınırlarını bilmediğimiz büyüklükteki kainatı, canlı ve cansız binlerce çeşit
varlığı yaratması, Allah’ın gücünün büyüklüğünü ortaya koymaktadır.
el-Kâdir : Allah’ın isimlerinden birisidir. «İstediğini yapmaya gücü yeten,
kudret sahibi» demektir.
“Göklerin ve yerin hükümranlığı Allah’ındır. Allah’ın her şeye gücü yeter.” (Âl-i İmrân, 189)
“Gökleri ve yeryüzünü yaratmaya gücü yetenin, onların benzerlerini yaratmaya gücü yetmez mi?
Evet, elbette onların benzerlerini yaratmaya gücü yeter. O, her şeyi bilen bir yaratıcıdır.” (Yâsîn, 81)
“Bir şey yaratmak istediği zaman onun yaptığı ‘Ol!’ demekten ibarettir. Hemen oluverir.” (Yâsîn, 82)
«Allah sana bir sıkıntı verirse Ondan başkası gideremez, sana bir iyilik verirse onu başkası
engelleyemez. O her şeye Kadirdir.» (En’am suresi, 17)
“Göklerin, yerin ve içlerindeki her şeyin mülkiyeti Allah’ındır, O, her şeye hakkıyla kâdirdir.» (Mâide, 120)
Allah’a zor gelen, O’nun gücünün yetmediği hiçbir şey yoktur. O, dilediğini kolaylıkla
yapan ve yaratandır. İnsan şuurlu bir şekilde düşünürse yaşadığı çevrede Allah’ın
kudretini gösteren bir çok delil bulur. Güneş sistemi, yağmurun yağması, bebeğin
gelişim aşamaları, parmak izi ve daha nicesi Allah’ın kudretinin delillerindendir.
“Allah her şeye Kâdirdir.” ifadesi «Allah’ın her şeye gücü, kudreti yeter»
anlamındadır. Zor durumda kalan kimse İçin bu ifade Allah’ın yardımının
beklendiği bir dua niteliğindedir. Sıkıntılı durumlar için bir teselli cümlesidir.
VE HÜVE ALÂ
KÜLLİ ŞEYİN
KADÎR
Allah bu kainatta nedensiz hiçbir şey yaratmamıştır, sadece bizim nedenini bilemediğimiz şeyler vardır.
Allah için «şunu yapabilir mi, bunu yapabilir mi?» demek de Onun gücünün farkında olmamaktır.
dinkulturuahlakbilgisi.com
